Split payment, czyli mechanizm podzielonej płatności to forma zapłaty, której głównym celem było uszczelnienie systemu podatkowego i zwiększenie przychodów budżetu państwa. Mechanizm split payment opiera się na podzieleniu przelewu na dwa elementy składowe; jednym z nich będzie płatność dla odbiorcy (kwota netto), drugim natomiast, należy podatek VAT. Mechanizm podzielonej płatności zazwyczaj kojarzony jest z transakcjami zawieranymi pomiędzy dużymi przedsiębiorstwami. Czy jednoosobowa działalność gospodarcza też musi stosować split payment? Jak się ma mechanizm podzielonej płatności do rachunku prywatnego przedsiębiorcy na JDG? Jakie są zalety systemu split payment oraz jakie kary grożą za jego niezastosowanie? Zapraszamy do lektury tego artykułu, który będzie swojego rodzaju przewodnikiem po split payment na JDG.
Czy jednoosobowa działalność gospodarcza też musi stosować split payment?
Jednoosobowa działalność gospodarcza musi stosować split payment wyłącznie w przypadku, jeśli znajduje się na liście płatników podatku VAT lub kwota transakcji przekracza 15 tysięcy złotych. Działa to zatem podobnie jak w przypadku konieczności rozliczania się przez JPK. Każdy osoba, która jest podatnikiem VAT, ma utworzone specjalne subkonto VAT w banku lub SKOK-u, gdzie spływają kwoty z należności podatku VAT. Dostęp do tych środków jest ograniczony i nie można nimi swobodnie dysponować.
Środki zgromadzone na rachunku VAT służą do spłacenia państwu należnego podatku, przelewu części należnego VAT na konto kontrahenta lub, na wniosek naczelnika właściwego dla siedziby firmy urzędu skarbowego, wypłacone na zwykłe konto płatnika. Dokładne zasady dotyczące uznań oraz obciążeń rachunku VAT reguluje Art. 62b. Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe.
Split payment a prywatny rachunek przedsiębiorcy na JDG
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi, przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą, nie może otrzymywać pieniędzy na prywatny rachunek bankowy w ramach split payment. Split payment zarezerwowane są dla transakcji wyłącznie pomiędzy firmami.
Podobnie sytuacją wygląda w przypadku przelewów wychodzących. Osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą nie może dokonać przelewu środków finansowych w ramach split payment na prywatny rachunek innej osoby. Mechanizm podzielonej płatności, w dwie strony, dotyczy tylko przedsiębiorstw.
Jeżeli charakter prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej wymaga rozliczania się zgodnie z tym mechanizmem, przedsiębiorca musi posiadać oddzielny rachunek firmowy. Jest to o tyle istotne, że nie będąc vatowcem, może posługiwać się do rozliczania finansów firmowych swoim kontem osobistym. Konto firmowe nie jest obowiązkowe.
Co daje skorzystanie ze split payment przedsiębiorcy na JDG?
Niewątpliwą zaletą korzystania ze split payment dla przedsiębiorcy, który prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, jest znacznie skrócenie czasu oczekiwania na zwrot podatku VAT. Przyśpieszony termin zwrotu podatku VAT wynosi raptem 25 dni. Co więcej, środki zgromadzone na subkoncie VAT mogą być oprocentowane na podobnej zasadzie, co lokata bankowa. Dochód ten nie będzie opodatkowany.
Warto zaznaczyć, że korzystanie ze split payment przy płatności za faktury stanowi w oczach urzędników przesłankę o zachowaniu należytej staranności. To bardzo istotny argument w sytuacjach, gdy prawo wymaga od przedsiębiorcy weryfikowania kontrahentów i może obciążyć go w razie ewentualnych niedogodności.
Niezastosowanie split payment — kary
Przedsiębiorcy, którzy nie zastosują się do obowiązku dokonania podzielonej płatności, mogą zostać ukarani następującymi sankcjami i karami:
- zaliczenie danego wydatku do kosztów podatkowych nabywcy;
- odpowiedzialność karno-skarbowa i kara grzywny w wysokości maksymalnie 720 stawek dziennych;
- kara finansowa w wysokości 30% kwoty VAT wykazanego na fakturze.
Jako że mechanizm split payment stosuje się przy wystawianiu i opłacaniu faktur na kwoty powyżej 15 000 zł, kara stanowiąca niemal 1/3 kwoty VAT wykazanego na fakturze może być naprawdę wysoka. Jeżeli urząd skarbowy się myli, zawsze można złożyć skargę na pracownika urzędu skarbowego. Co jeśli wina leży po stronie przedsiębiorcy? Na całe szczęście można w porę zauważyć swój błąd i naprawić go, co może pomóc w uniknięciu konsekwencji finansowych działania niezgodnego z prawem. Jak to zrobić?
W przypadku pomyłki i wystawienia faktury z terminem płatności i innymi potrzebnymi informacjami, ale bez należytej adnotacji o zastosowaniu split payment, należy jak najszybciej wystawić fakturę korygującą oraz uiścić całość kwoty na fakturze, bez odliczenia VAT. Według interpretacji polskich urzędów skarbowych wystawienie noty korygującej przez nabywcę jest wystarczające, aby naprawić błąd w przypadku braku adnotacji o wykorzystaniu mechanizmu podzielonej płatności na fakturze.